کالیبراسیون اتوکلاو چگونه انجام می شود؟

اتوکلاو های آزمایشگاهی با ایجاد شرایط فشار و دمای بالا و تولید بخار، می توانند تجهیزات آزمایشگاهی را استریل کنند.هود شیمیایی  وجود اتوکلاو ها در آزمایشگاه های تحقیقاتی، مراکز پزشکی و اتاق های عمل، مطب های دندان پزشکی و هر مکانی که آلودگی های میکروبی باعث نگرانی باشند، واجب است.

تنها روش استریلیزاسیون استفاده ار اتوکلاو نیست. می توانید برای مقایسه مقاله روش های مختلف استریلیزاسیون را مطالعه کنید.  

اتوکلاو ها درابعاد مختلفی موجود هستند. معمولا اتوکلاو های مطب های دندان پزشکی و آزمایشگاه های تحقیقاتی در اندازه های رو میزی هستند و اتوکلاو های بیمارستانی گنجایش بیشتری دارند.

اتوکلاو ها در برخی از ویژگی ها مانند حجم، میزان دما و فشار می توانند متفاوت باشند. اما تمام انواع این دستگاه ها دارای گیج دما، فشار و تایمر هستند. کالیبراسیون دوره ای گیج های دما، فشار و تایمر برای استریلیزاسیون مناسب، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله کلیات نحوه کالیبراسیون اتوکلاو ها و نگه داری آن ها را شرح می دهد.

چرا کالیبراسیون دوره ای اتوکلاو اهمیت دارد؟

اتوکلاو دستگاه بسیار دقیقی است و به همین دلیل کالیبراسیون مناسب آن بسیار مهم است. برای انجام فرایند کالیبراسیون اتوکلاو نیاز به استفاده از تجهیزات دقیق وجود دارد تا صحت نتایج به دست آمده تضمین شود.

کالیبراسیون اتوکلاو ها ضروری است زیرا فرآیند استریلیزاسیون به دما و فشار بالا بستگی دارد.

اتوکلاوی که به اندازه کافی گرم نمی شود یا فشار بخار مناسب را ایجاد نمی کند، بسیار کمتر از آن چه انتظار می رود موثر است که این موضوع برای استریلیزاسیون تجهیزات کاملا خطرناک است.

بنابراین توصیه می شود حداقل هر 6 ماه یک بار کالیبره بودن دستگاه مورد آزمایش قرار گیرد.

روش های کالیبراسیون اتوکلاو

مراجع مختلف توصیه های متفاوتی درباره فواصل کالیبراسیون دارند. گفته می شود پس از هر 40 ساعت روشن بودن دستگاه، نحوه عملکرد دستگاه بررسی شود.

کالیبراسیون تایمر اتوکلاو: تایمر روی اتوکلاو را برای یک سیکل کامل تنظیم کنید. یک کرنومتر آماده روشن کردن داشته باشید. کرنومتر و تایمر را همزمان روشن کنید. اگر زمان ثبت شده با کرنومتر و تایمر اتوکلاو مطابقت نداشت، مجددا آزمایش را تکرار کنید. اختلاف بین کرنومتر و تایمر اتوکلاو را به عنوان ضریب تصحیح ثبت کنید.

کالیبراسیون دمایی اتوکلاو: یک دما سنجی که حدکثر دما را ثبت می کند، در کنار سنسور دمایی داخلی قرار دهید. اتوکلاو را روشن و دما را روی حداکثر مقدار تنظیم کنید. دما را یادداشت کنید. پس از خنک شدن اتوکلاو، دما سنج را خارج و دما را ثبت کنید. اگر بین دو دمای ثبت شده اختلافی وجود داشت، این اختلاف را به عنوان ضریب تصحیح در نظر بگیرید.

کالیبراسیون فشار اتوکلاو: قبل از این که فشار را بررسی کنید، دما و تایمر را کالیبره کنید. طبق معمول اتوکلاو را روشن کنید. زمانی که دما به 121 درجه سانتی گراد رسید، گیج فشار باید psi 15 را نشان دهد. این مقدار را روی گیج علامت بزنید تا اگر اختلافی وجود داشت، با ضریب تصحیح، اصلاح کنید.

کالیبراسیون اتوکلاو به وسیله نشانگر بیولوژیکی:   پنج نشانگر باسیلوس استریوترموفیلوس را در پنج مکان مختلف در محفظه قرار دهید. دستگاه را روشن کنید و در دمای 121 درجه سانتی گراد با فشار psi 15 به مدت 15 دقیقه اتوکلاو کنید. پس از کشت نمونه ها، با توجه به نتایج درمیابید که ضد عفونی کامل انجام شده است یا خیر.

چگونه می توان گواهی کالیبراسیون اتوکلاو دریافت کرد؟

شرکت های بسیاری که دارای تاییدیه های مربوطه از سازمان ملی استاندارد هستند، می توانند فرایند کالیبراسیون را اجرا کنند. اما باید توجه داشت گواهی صادره از شرکت های مجاز معتبر است و گواهی که شرکت های فرعی ارائه می دهند، هیچ گونه ارزش قانونی ندارند.

کالیبراسیون اتوکلاو پارامتر های دما، فشار و زمان را مورد بررسی قرار می دهد. به عبارت دیگر با استفاده از روش های گفته شده در استاندارد های بین المللی ISO 17025 رسیدن محفظه به دما و فشار لازم در زمان معین مورد آزمایش قرار می گیرد.

پس از اتمام موفقیت آمیز فرایند کالیبراسیون، گواهی کالیبره بودن دستگاه دریافت می شود که برای مدت معینی معتبر است. اما این گواهی تنها تایید می کند که دستگاه و کنترلر ها به درستی کار می کنند و این اطمینان را ایجاد نمی کند که تجهیزات قرار داده شده در اتوکلاو واقعاً به دما، فشار و زمان مشخص شده می رسند یا خیر. برای تایید این موضوع آزمایش های دیگری باید انجام داد که به عنوان نمونه یک مورد را شرح دادیم.

https://hakimazma.com/%d8%af%d8%b3%d8%aa%da%af%d8%a7%d9%87/%da%a9%d9%88%d8%b1%d9%87/

در محیط هایی که انواع آلودگی های میکروبی می توانند بسیار خطر ساز باشند، استفاده از اتوکلاو ها برای ضد عفونی کردن ابزار و وسایل ضروری است. با کالیبره بودن دستگاه اطمینان خاطر دارید که استریل شدن تجهیزات به درستی انجام می شود و آلودگی از این طریق منتقل نمی شود.